De belangrijkste kenmerken van vloed zijn dat het waterniveau stijgt en dat het de kustlijn tijdelijk overschrijdt. Dit gebeurt meestal twee keer per dag en kan variëren afhankelijk van de maanstand en de geografische locatie. Vloed kan ook leiden tot sterke stromingen en veranderingen in de zeeleefomgeving.
Eb en vloed ontstaan door de aantrekkingskracht van de maan en de zon op de aarde. Wanneer de maan aan de kant van de aarde staat, trekt het water naar die kant toe, waardoor er vloed ontstaat. Aan de andere kant van de aarde gebeurt hetzelfde, wat resulteert in twee hoogtes van water op hetzelfde moment. Tussen deze hoogtes zijn er momenten van eb, wanneer het water zich terugtrekt.
De maan heeft een directe invloed op vloed, omdat de zwaartekracht van de maan het water op aarde trekt. Tijdens volle maan en nieuwe maan zijn de getijden het meest extreem, wat betekent dat vloed hoger en eb lager is. Dit fenomeen staat ook wel bekend als springtij. Tijdens het eerste en laatste kwartaal is het verschil tussen eb en vloed minder groot, dit wordt knikkertij genoemd.
Het is belangrijk om te weten wanneer het vloed is, vooral als je activiteiten onderneemt bij het water, zoals vissen, surfen of wandelen op het strand. Vloed kan ervoor zorgen dat sommige gebieden snel onder water komen te staan, wat gevaarlijk kan zijn. Daarnaast speelt het ook een rol in de migratie en het gedrag van zeedieren, wat invloed kan hebben op ecosysteembeheer.
De ecologische effecten van eb en vloed zijn significant voor kustgebieden. Vloed brengt voedingsstoffen naar de kustlijn en helpt bij de ontwikkeling van mariene ecosystemen. De afwisseling tussen eb en vloed creëert unieke habitats, zoals getijdenpoelen, waarin verschillende soorten planten en dieren zich hebben aangepast. Dit dynamische milieu is cruciaal voor biodiversiteit.