Mondriaan werd geïnspireerd door de natuur, wiskunde en de filosofieën van zijn tijd. Hij zocht naar een manier om de essentie van de werkelijkheid weer te geven door middel van abstractie. Deze inspiratie leidde hem naar het gebruik van geometrische vormen en primaire kleuren in zijn werk, wat een gevoel van balans en harmonie oproept. Daarnaast zijn zijn reizen naar New York en de daar waargenomen stadsarchitectuur grote invloeden geweest op zijn latere werken.
De stijl van Mondriaan wordt vaak gekarakteriseerd als abstract en geometrisch, met een focus op rechte lijnen en het gebruik van primaire kleuren. Zijn werk evolueerde van figuratieve schilderijen naar een steeds abstractere benadering, vooral in zijn latere werken zoals de Victory Boogie Woogie. Hij streefde naar eenvoud en orde, wat zichtbaar is in zijn strakke composities en de manier waarop hij kleur en ruimte gebruikte.
De kleuren die Mondriaan gebruikte, vooral de primaire kleuren (rood, geel en blauw), zijn essentieel voor het creëren van contrast en diepte in zijn werken. Hij geloofde dat kleuren emotionele waarden hadden en dat ze samen konden werken om een bepaalde harmonie te bereiken. Het gebruik van zwart en wit helpt ook om de compositie te structureren, wat zijn abstracte kunstwerken een gevoel van evenwicht en eenvoud geeft, wat cruciaal was voor zijn visie op kunst.
Mondriaan heeft een blijvende invloed gehad op de ontwikkeling van de moderne kunst en design. Zijn ideeën over abstractie hebben kunstenaars in verschillende disciplines geïnspireerd, van schilderkunst tot architectuur en grafisch ontwerp. De principes van zijn stijl, zoals het gebruik van eenvoudige geometrische vormen en primaire kleuren, zijn tegenwoordig nog steeds te zien in veel hedendaagse kunstvormen, en zijn invloed is zichtbaar in zeggen zoals minimalisme en de Bauhaus-beweging.
Het werk van Mondriaan is nog steeds relevant omdat het belangrijke vragen oproept over de essentie van kunst en de relatie tussen kunst en de werkelijkheid. Zijn focus op abstractie en eenvoud blijft kunstenaars en ontwerpers inspireren. Bovendien is zijn werk een voorbeeld van hoe kunst kan evolueren en zich kan aanpassen aan de veranderingen in de samenleving, net zoals wij in de moderne wereld blijven zoeken naar manieren om onze omgeving te begrijpen en uit te drukken.