De belangrijkste thema's in dit boek zijn schuld, verlossing, en de strijd tussen goed en kwaad. Door de morele worstelingen van het hoofdpersonage, Raskolnikov, worden deze thema's op een indringende manier verkend. Zijn innerlijke conflicten en de gevolgen van zijn daden dwingen lezers om na te denken over de aard van moraliteit.
De hoofdpersonages zijn Rodion Raskolnikov, een gefrustreerde ex-student, en Sonia, een arme vrouw die een belangrijke rol in zijn leven speelt. Daarnaast zijn er belangrijke nevenpersonages zoals Dunya, Raskolnikov's zus, en Porfiry, de slimme rechercheur die Raskolnikov op de hielen zit. Elk personage draagt bij aan de ontwikkeling van het verhaal en de centrale thematiek.
De setting in Sint-Petersburg is cruciaal voor het verhaal. De drukte en ellende van de stad weerspiegelen de innerlijke chaos van Raskolnikov. De beschrijvingen van de stad creëren niet alleen een fysieke achtergrond, maar benadrukken ook de isolatie en wanhoop die de personages ervaren.
Misdaad en Straf stelt diverse morele vragen, zoals: Is er rechtvaardigheid in de wereld? Hebben sommige mensen het recht om moord te plegen als ze een hoger doel dienen? Deze vragen dwingen de lezer om te reflecteren op ethische dilemma's en de gevolgen van hun keuzes.
Misdaad en Straf wordt als een belangrijk werk in de wereldliteratuur beschouwd vanwege zijn diepgaande psychologische analyse en zijn verkenning van morele en filosofische thema's. Het boek heeft een blijvende impact gehad op de literatuur en heeft talloze schrijvers geïnspireerd in de manier waarop ze menselijke emoties en morele verwijzingen verkennen.