De boeken van Karl May bevatten vaak thema's als vriendschap, avontuur, rechtvaardigheid en de strijd tussen goed en kwaad. Door middel van de avonturen van zijn personages biedt hij lezers een kijkje in andere culturen, en soms ook kritiek op de maatschappij waarin hij leefde.
Karl May's werken hebben een grote invloed gehad op hoe mensen naar de Amerikaanse Indianen kijken. Hij creëerde een romantisch beeld van de inheemse bevolking, dat gelukkig en nobel is. Hoewel deze voorstelling niet altijd overeenkomt met de werkelijkheid, heeft het wel bijgedragen aan de populariteit van de cultuur in de ogen van het publiek.
De avonturen van Old Shatterhand zijn populair omdat ze niet alleen spannende verhalen vertellen, maar ook diepere waarden en lessen bevatten. Lezers kunnen zich identificeren met zijn karakter, dat moedig en rechtvaardig is, en dit maakt de verhalen zowel boeiend als inspirerend.
De personages in de boeken van Karl May zijn vaak gebaseerd op historische figuren of archetypen van hun tijd. Old Shatterhand en Winnetou zijn voorbeelden van de vriendschap tussen verschillende culturen, en ze vertegenwoordigen thema's van solidariteit en begrip, wat veel lezers aanspreekt.
Karl May baseerde zijn verhalen op reisverslagen en stedelijke mythes over het Wilde Westen, hoewel hij zelf nooit naar Amerika reisde. Hij combineert fantasie met elementen van de werkelijkheid, waardoor hij een uniek verhaal creëert dat lezers meeneemt op een avontuurlijke reis door een wereld vol fascinatie.