Het immuunsysteem heeft verschillende belangrijke functies, waaronder het beschermen van het lichaam tegen ziekteverwekkers zoals bacteriën, virussen en schimmels. Het herkent en elimineert vreemde stoffen en beschadigde cellen, en het helpt bij het genezingsproces van wonden. Daarnaast speelt het een rol in het herkennen van en reageren op kankercellen, wat cruciaal is voor het behoud van een gezonde lichaamstoestand.
Als het lichaam wordt blootgesteld aan een infectie, reageert het immuunsysteem met een complexe keten van gebeurtenissen. Eerst lokaliseren witte bloedcellen, zoals macrofagen en neutrofielen, de infectie en beginnen ze met het aanvallen van de indringers. Tegelijkertijd worden er antilichamen geproduceerd door B-cellen om de ziekteverwekkers te neutraliseren. Deze reactie vormt de basis van onze immuunrespons en zorgt ervoor dat we immuun kunnen worden voor bepaalde ziekten na besmetting of vaccinatie.
Vaccinatie speelt een cruciale rol in de immunologie door het immuunsysteem voor te bereiden op mogelijke infecties. Een vaccin bevat een verzwakte of dode vorm van een ziekteverwekker of delen daarvan, zodat het immuunsysteem deze kan herkennen en er een herinnering aan kan creëren. Hierdoor kan het immuunsysteem sneller en effectiever reageren als je later in contact komt met de echte ziekteverwekker.
Er zijn twee hoofdvormen van immuniteit: aangeboren en verworven immuniteit. Aangeboren immuniteit is de directe en algemene verdediging die aanwezig is bij de geboorte, zoals huid en slijmvliezen. Verworven immuniteit daarentegen ontwikkelt zich na blootstelling aan ziekteverwekkers en omvat specifieke reacties van het immuunsysteem, zoals de productie van antilichamen. Deze verworven immuniteit kan verder worden onderverdeeld in actieve immuniteit, die ontstaat na infectie of vaccinatie, en passieve immuniteit, die het gevolg is van antilichamen die van een ander individu zijn gekregen.
Stress en levensstijl hebben een aanzienlijke invloed op het immuunsysteem. Chronische stress kan leiden tot een verzwakking van het immuunsysteem, waardoor je vatbaarder wordt voor infecties. Aan de andere kant kunnen een gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging en voldoende slaap bijdragen aan een goed functionerend immuunsysteem. Het in stand houden van een evenwichtige levensstijl is dus essentieel voor het behouden van een sterke immuniteit.