De belangrijkste thema's in de Divergent boeken zijn identiteit, keuzevrijheid, en opstand tegen onderdrukking. De personages in het verhaal worden voortdurend geconfronteerd met hun eigen keuzes en de gevolgen daarvan. Dit maakt de boeken niet alleen spannend, maar ook erg herkenbaar voor lezers die zelf ook met soortgelijke vragen in hun leven bezig zijn.
De hoofdpersonages in Divergent zijn Tris Prior en Tobias Eaton, ook wel Four genoemd. Tris is de hoofdpersoon die de reis van zelfontdekking ondergaat, terwijl Tobias haar sterke bondgenoot is. Ze zijn omringd door verschillende bijpersonages zoals Christina, Will en Jeanine Matthews, die elk een belangrijke rol spelen in het verhaal.
De wereld van Divergent is uniek omdat deze is verdeeld in vijf factie: Vrijgevigheid, Moed, Onverschrokkenheid, Verstandigheid en Vriendschap, elk met hun eigen waarden en regels. Deze indeling roept diepere vragen op over menselijke natuur en samenleving. Het idee dat iedereen in een bepaalde rol moet passen zorgt voor spannende conflicten en intriges throughout het verhaal.
De boekenreeks en de films hebben enkele belangrijke verschillen, vooral wat betreft karakterontwikkeling en plotdetails. In de boeken worden sommige gebeurtenissen uitgebreider en gedetailleerder vertelt, wat bijdraagt aan een dieper begrip van de personages. Films moeten vaak beknopter zijn en kunnen soms belangrijke elementen missen die in het boek wel aanwezig zijn.
De Divergent serie is populair onder jongeren vanwege de herkenbare thema's van groei, opstand en het zoeken naar identiteit. Veel jongeren voelen zich aangetrokken tot de sterke personages en hun worstelingen om hun plek in de wereld te vinden. De spannende actie en emotionele diepgang maken het ook zeer aantrekkelijk voor deze doelgroep.