Een ballade heeft meestal een verhalend karakter en bestaat uit strofen die samen een verhaal vertellen. Kenmerken zijn een herhaling van zinnen of zinsfragmenten, vaak met een emotionele of dramatische ondertoon. De structuur is vaak vrij eenvoudig, waardoor de boodschap helder en begrijpelijk blijft, zelfs voor jongeren.
Je kunt een ballade gebruiken op verschillende manieren, zoals bij het vertellen van een verhaal tijdens een kampvuur, in een toneelstuk of als basis voor een lied. Het is ook een effectieve manier om bepaalde emoties of levenslessen over te brengen, of om historische gebeurtenissen vast te leggen in een toegankelijk format.
Populaire onderwerpen in ballades zijn vaak liefde, verlies, avontuur en heldendaden. Ze kunnen ook gebaseerd zijn op folklore of mythologie, waardoor ze een gevoel van geschiedenis en cultuur met zich meedragen. Ballades geven vaak inzicht in menselijke ervaringen en gevoelens, waardoor ze tijdloos blijven.
Een ballade verschilt van andere poëzievormen doordat het nadrukkelijk verhalend is. Terwijl andere poëzievormen zoals sonnetten of haiku's zich vaak richten op het uitdrukken van een idee of emotie in een geconcentreerde vorm, biedt de ballade ruimte voor een uitgebreider verhaal en karakterontwikkeling.
De ballade speelt een belangrijke rol in de literatuurgeschiedenis omdat het een van de oudste en meest invloedrijke vormen van verhalende poëzie is. Het heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van verhalen en literatuur in verschillende culturen en tijdperken. Dit genre heeft ook moderne muziek en poëzie beïnvloed, waardoor het tot op de dag van vandaag relevant blijft.