De belangrijkste thema's in de Aeneas mythe zijn moed, plichtshandhaving en het belang van het lot. Aeneas wordt vaak afgebeeld als een held die zijn plicht aanneemt, niet alleen tegenover zichzelf, maar ook tegenover zijn familie en zijn toekomstige nageslacht. Het idee dat het lot het leven van mensen bepaalt, is ook cruciaal en verschijnt doorheen het verhaal, waarbij Aeneas steeds wordt geleid naar zijn bestemming.
De belangrijkste personen in het verhaal van Aeneas zijn onder anderen zijn moeder, de godin Venus, zijn vader Anchises en de obsessieve koningin Dido van Carthago. Dido speelt een grote rol in Aeneas' leven door hem uit te nodigen in haar koninkrijk, maar hun liefde zorgt voor ernstige conflicten omdat Aeneas uiteindelijk zijn missie moet voltooien. Ook zijn zoon Ascanius en rivalen zoals Turnus zijn belangrijke figuren in het verhaal.
Het lot speelt een centrale rol in Aeneas' reis. Vanaf het begin van zijn avontuur is het al duidelijk dat Aeneas een bijzondere bestemming heeft die door de goden is bepaald. Ondanks de obstakels die hij tegenkomt – zoals de woede van Juno – is zijn lot om Rome te stichten, en dit biedt een diepere zin aan zijn strijd en opofferingen.
De reis van Aeneas heeft een enorme invloed gehad op de Romeinse cultuur. Het verhaal benadrukt de deugden van plicht, moed en opofferingsgezindheid, eigenschappen die de Romeinse samenleving hoog in het vaandel had staan. Daarnaast wordt Aeneas vaak gezien als een symbolische voorvader van de Romeinen, wat bijdraagt aan de legitimiteit van Rome als een grote beschaving.
Een van de grote lessen die we kunnen leren van het verhaal van Aeneas is dat ware heldhaftigheid vaak gepaard gaat met offers en moeilijke keuzes. Aeneas' voortdurende strijd om zijn taak te vervullen, zelfs als dat betekent dat hij persoonlijke geluk moet opofferen, leert ons dat verantwoordelijkheden soms voor persoonlijke verlangens gaan. Daarnaast benadrukt het verhaal het belang van trouw aan je bestemming en hoe dat ons kan vormen.